Αλλαγή...

Τα έξι στάδια του Κύκλου της αλλαγής των Prochaska, J. Norcross, J. and Diclemente, C.  είναι από τα πρώτα  πράγματα στα οποία εκπαιδεύεται κανείς δουλεύοντας στον χώρο των εξαρτήσεων. Ο τρόπος με τον οποίο μπαίνουμε σε μια διαδικασία αλλαγής έχει βήματα που σε οδηγούν από την σκέψη στη δράση κι από την δράση στην υποτροπή και στην επίγνωση. Οι άνθρωποι που παλεύουν με τις ουσίες περνούν από αυτά τα στάδια ξανά και ξανά και είναι εντυπωσιακό πως το ίδιο συμβαίνει και με όλους μας κάθε φορά που σκεφτόμαστε ή αποφασίζουμε τελικά να αλλάξουμε κάτι στην ζωή μας. Είναι εντυπωσιακό το πως η δύναμη της συνήθειας μας τραβά πίσω κι ενώ επιθυμούμε την αλλαγή μας ταυτόχρονα την αρνούμαστε ή την σαμποτάρουμε.

Το μοντέλο αυτό χρησιμοποιείται από τους ειδικούς,  ως οδηγός σε κάθε μορφής αλλαγή, είτε αυτή αφορά, τον έλεγχο βάρους, την κατάθλιψη, τζόγο,ή το κάπνισμα...

Τίποτε δεν αλλάζει τυχαία, αν το πιστεύουμε αυτό είναι σαν να υποτιμούμε την προσπάθεια μας να αλλάξουμε κάτι. Οτιδήποτε. 

Συχνά έρχομαι σε επαφή με ανθρώπους που η ανάγκη τους να αλλάξουν είναι πελώρια.Θέλουν να κόψουν το τσιγάρο, θέλουν, να βγουν από μια αρρωστημένη σχέση, θέλουν να αλλάξουν δουλειά, θέλουν να αλλάξουν το σώμα τους, θέλουν να κάνουν κάτι διαφορετικό ή και λίγο ηρωικό στη ζωή τους να ταράξουν τα νερά.

Και συχνά αν κι η επιθυμία είναι μεγάλη κι ειλικρινής μπαίνουν σε έναν φαύλο κύκλο, γιατί δεν αρκεί μόνο το να θέλεις να αλλάξεις αλλά καμιά φορά πρέπει να ξέρεις και το πως. Συχνά άνθρωποι μας λένε πως για να μπεις σε μια αλλαγή αρκεί μόνο το να την κάνεις χωρίς να πολυσκεφτείς...κι είναι αλήθεια. Κάποιες φορές πιάνει. 

Μα υπάρχουν και φορές που νιώθεις τόσο εγκλωβισμένος σε μια ζωή στην οποία έχεις ορίσει ή έχεις συνηθίσει έτσι όπως κυλά και κάθε μικρή διαφοροποίηση από αυτό που ξέρεις φαντάζει τρομακτική και δεν ξέρεις τον τρόπο...δεν ξέρεις πως, δεν ξέρεις που, δεν υπάρχει κανείς να φωτίσει το σκοτάδι και να σου δείξει τον δρόμο.

Τον θυμάμαι να κάθεται σε ένα μπαλκονάκι μέσα στο πρωινό φως και να γελά με τους φίλους του. Νέος, όμορφος, με όλη τη ζωή μπροστά του. Είχε μεγαλώσει στην πιάτσα. Είχε μπει στο χώρο των ουσιών καπνίζοντας χασίς στα 12 με τον μπαμπά του. Αυτός που τον έβαλε στον κόσμο των ουσιών ήταν άνθρωπος που εμπιστευόταν περισσότερο!

Τα υπόλοιπα textbook. Πιάτσα, φυλακή, και πάλι πίσω για χρόνια. Έμαθε να είναι σκληρός κι άγριος για να επιβιώσει...και κάποτε αποφάσισε πως αρκετά. Ήθελε να ζήσει μιαν άλλη ζωή, μια ζωή που δεν ήξερε μα ονειρευόταν.

Ένας χρόνος στην Κοινότητα κι ένιωθε άτρωτος, δυνατός. Καθαρό μυαλό, καθαρό σώμα. Μπορούσε πια να κάνει όνειρα...κι ύστερα βγήκε στη ζωή. Επανένταξη σε έναν κόσμο που του ήταν ξένος. Σε μια ζωή που δεν ήξερε πως να τη ζήσει...Υποστήριξη πουθενά. Ο κόσμος του όλος, γονείς, συγγενείς, φίλοι ζούσαν μέσα στις ουσίες.Το σπίτι του μια πιάτσα.Τα ταλέντα του πολλά μα οι δεξιότητες του ανύπαρκτες. Πως να επιβιώσεις χωρίς δεξιότητες; Που να βρει δουλειά; Η υποτροπή ήταν θέμα χρόνου...κι ήρθε.

Μαζί της κι η απογοήτευση...σύντομα κι ο θάνατος...

Πήγα στην κηδεία του.Τον αποχαιρετούσα...τόσο νέο, τόσο όμορφο και ζωντανό στο μυαλό μου. Με τόσες δυνατότητες...Μια ζωή χαράμι.

Είχα την εικόνα του καθισμένο σε εκείνο το μπαλκόνι να μιλάει με φίλους και να γελά δυνατά. Γάργαρα. Φορούσε ένα γαλάζιο πουκάμισο και τα μαλλιά του κατάμαυρα έλαμπαν στον ήλιο....και στο μυαλό μου ήρθε εκείνη η τελευταία μας κουβέντα, όταν είχε πια ξαναγυρίσει στη χώρα των σκιών, λίγο πριν χαθεί για πάντα..."δεν ξέρω πως να ζήσω άλλη ζωή...μόνο αυτή ξέρω."

Έτσι είναι ο άνθρωπος θα μάθει να ζει στη φρίκη κι αυτή θα ξέρει για ζωή...αυτή θα νομίζει για ζωή κι αν γοητευτεί λίγο από το μέλι μιας άλλης πραγματικότητας θα του μείνει ο πόνος κι η θλίψη γιατί γεύτηκε κάτι που δεν μπορεί να έχει...Που δεν μπορεί να κρατήσει...ή...που νομίζει πως δεν μπορεί!

Γιατί μπορεί. όλοι μπορούμε να αλλάξουμε, αρκεί να το πιστέψουμε...αρκεί να το αντέξουμε!

Τον αποχαιρέτησα για πάντα μια υπέροχη καλοκαιρινή ημέρα και μαζί του κι ένα κομμάτι μου...Έχασα πολλά τέτοια κομμάτια και κάθε φορά μου έμενε μια γνώση. Αυτό ήταν το δώρο τους προς εμένα!και νιώθω ευγνωμοσύνη για αυτό...παρόλο τον πελώριο πόνο της απώλειας τους. 

Οι αυτοκαταστροφικοί άνθρωποι έχουν μια γοητεία, μα το να αυτοκαταστρέφεσαι γιατί δεν αντέχεις να αλλάξεις, είναι φριχτό! Είναι σκληρό κι άδικο για εσένα και για όλους όσους αγαπάς.

Ζω σε μια αυτοκαταστροφική χώρα κι ίσως να είναι κι αυτό μέρος της γοητείας της. Το έχουμε αποδείξει για χρόνια πως δεν αντέχουμε τις αλλαγές. Ενώ τις επιθυμούμε δεν ξέρουμε πως να τις πετύχουμε. Για χρόνια μπαίνουμε στον Κύκλο αλλαγής και καταλήγουμε στην υποτροπή ξανά και ξανά και ξανά. Για χρόνια! Ολόκληρη η χώρα. Ναι  Είμαστε σαν τους χρήστες ουσιών που μισούν την ηρωίνη...μα δεν ξέρουν πως να ζήσουν χωρίς εκείνη!

Μέρες που έρχονται...θα ζήσουμε ξανά μια από τα ίδια. Όλοι να μιλούν για αλλαγή και κανείς να μην τολμά να την κάνει μπροστά στην κάλπη...Ναι! Είναι δύσκολο να κάνεις αλλαγή σε μια μικρή, πόσο μάλλον σε μια μεγάλη πρόκληση της ζωής. 

Είναι γιατί..."θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία" μα όπως είπε και ο Καμύ στον εξεγερμένο άνθρωπο..."υπάρχει κάτι που όλοι φοβούνται να χάσουν.Τις αλυσίδες τους..."

Καλημέρα αγαπημένοι. Εύχομαι σε όλους μας  την αρετή και την ελευθερία στις επιλογές μας ... και να μην αφήνουμε τον φόβο της αλλαγής και την δύναμη της συνήθειας να μας εξουσιάζουν. Άλλωστε, δεν μπορούσε να αλλάξουμε τα μεγάλα, αν αδυνατούμε να αλλάξουμε τα μικρά.

Όσο για μεθαύριο, εύχομαι. σοφή και όχι συνετή ψήφο!

                                                                                                    Κατερίνα