Θα μοιραστώ μαζί σας μια μνήμη παλιά μα ζωντανή. Δύσκολη μα γεμάτη γνώση. Πριν δέκα χρόνια έπαθα από το πουθενά μια σοβαρή πνευμονία. Είχαμε τα γενέθλια του μεγάλου μου γιου, με δέκα παιδάκια μαζεμένα σπίτι, Δεκέμβρης μήνας. Στις δέκα όλα τα παιδάκια έφυγαν. Τακτοποίησα το σπίτι και στις έντεκα βγήκα στην αυλή τάισα τον σκύλο κι έπαιξα λίγο μαζί του. Στις δώδεκα άρχισα να τρέμω ολόκληρη και κάπου στα ξημερώματα νόμισα πως δεν θα βγάλω τη νύχτα, καθώς μέσα σε λίγη ώρα το σώμα κατέρρευσε από έναν εξαιρετικά επιθετικό ιό.
Πέρασα την πιο σωματικά επίπονη και αγωνιώδη νύχτα της ζωής μου και βρέθηκα στα επείγοντα του ΑΧΕΠΑ όπου τελικά μετά από ώρες αναμονής και εξετάσεων, κατέληξα σε ένα θάλαμο πλήρους απομόνωσης. Ηταν βλέπεις τότε που ένας άλλος εξαιρετικά μολυσματικός ιός, ο Η1Ν1 σάρωνε τον κόσμο κι έπρεπε να βρίσκομαι σε πλήρη απομόνωση μέχρι να βγουν τα αποτελέσματα που θα αποδείκνυαν αν είναι αυτός ο ιός ή κάποιος άλλος.
Από εκείνο το χώρο, εκτός από το φόβο που ερχόταν σαν κύμα πανικού, θυμάμαι με ένταση τα πάντα σε μικρές διακεκομμένες λεπτομέρειες. Θυμάμαι την αγωνία σαν με έβαλαν σε εκείνο το δωμάτιο που ήταν μικρό σαν κουτί και με έπιασε μια τρομακτική κρίση πανικού μόλις αντιλήφθηκα οτι θα νοσηλευτώ σε αυτό τον αποπνικτικά μικρό και κλειστό χώρο. Θυμάμαι το σύντροφο μου, με μάτια πελώρια να με αποχαιρετά πίσω από ένα τζαμάκι, ένα τηλεφώνημα πανικού που πρόλαβα κι έκανα μέσα σε κλάματα στην κολλητή μου, που δουλεύαμε μαζί για να την ενημερώσω για τη δουλειά και εκείνη να προσπαθεί να με ηρεμήσει, θυμάμαι τον τρόμο οτι δεν πρόλαβα να χαιρετήσω τα παιδιά μου και θα τρομάξουν σαν δεν γυρίσω σπίτι το βράδυ κι ύστερα έχω μια θολή, θολή εικόνα των πραγμάτων σαν όλα να κυλούσαν αργά και νωχελικά...μα ίσως σε αυτό να είχε συντελέσει το ότι είχα υψηλό πυρετό για μέρες!!!
Θυμάμαι την μοναξιά και πως ερχόταν στο δωμάτιο όλοι με μάσκες σκουφιά και ρόμπες πλαστικές και δεν ξεχώριζα πρόσωπα ούτε φωνές. Τίποτα δεν φαινόταν αφού ήταν στην κυριολεξία καλυμμένοι με πλαστικό...Το μόνο σημείο που δεν καλύπτονταν ήταν τα μάτια των γιατρών και των νοσηλευτών κι έτσι ξεχώρισα την γιατρό μου. Από τα μάτια της...Θεέ μου, είχε τα ομορφότερα μάτια που είχα δει ποτέ στη ζωή μου! Τέτοια μάτια υπήρχαν μόνο σε ταινίες του bollywood. Είχε μαύρα κατάμαυρα και πυκνά, ελαφρώς καμπυλωτά φρύδια και τα πιο μεγάλα πράσινα μάτια που υπάρχουν! Πράσινα σαν καθαρά σμαράγδια με μεγάλες μαύρες βλεφαρίδες.
Ο τρόπος που μου μιλούσε, η βραχνή καθησυχαστική φωνής της, τα χέρια της τόσο απαλά και δροσερά κι αυτά τα μάτια....Ένιωθα να αποζητώ την ύπαρξη της κι οτι μου έλεγε ή έκανε το θεωρούσα δώρο. Την περίμενα κάθε μέρα να έρθει να με ενημερώσει, να μου μιλήσει και ένιωθα βαθιά συνδεδεμένη μαζί της. Ηταν η ηρωίδα μου, αυτή που από εκείνην εξαρτιόταν η ζωή μου ή τουλάχιστον έτσι το ένιωθα τότε ούσα αβοήθητη κι απόλυτα εξαρτημένη από την βοήθεια της καθώς την εμπιστευόμουν περισσότερο από τον καθένα και είμαι πεπεισμένη πως αν ήμουν άντρας θα με είχε χτυπήσει κατακούτελα ο έρωτας!!!
Η πιο έντονη μνήμη ήταν μια θολούρα και μια νωχελικότητα καθώς ο χρόνος περνούσε αργά κι εξαιρετικά μοναχικά, μέχρι που λίγες μέρες μετά, μεταφέρθηκα σε δωμάτιο κανονικό.
Όμως πέρα από την θολούρα η πιο έντονη μνήμη είναι η αίσθηση του πνιγμού! Ηταν η πρώτη φορά στην ζωή μου που βίωσα αυτό το τρομερό συναίσθημα πως ο αέρας δεν μου φτάνει και πως ασφυκτιώ. Η αγωνία του να αναπνεύσω θα μου μείνει αξέχαστη, καθώς κι η ανακούφιση όταν τα φάρμακα και οι μάσκες οξυγόνου έκαναν τη δουλειά τους κι ένιωθα τα πνευμόνια να ανταποκρίνονται λίγο καλύτερα κι έφευγε ο τρόμος. Θυμάμαι πως ήταν η πρώτη φορά που σκέφτηκα πως παλιότερα οι άνθρωποι χάνονταν από τέτοιες ασθένειες και πως ήταν ένα τέλος μαρτυρικό γεμάτο τρόμο. Η στιγμή που πνιγόμουν και μου χορήγησαν οξυγόνο ήταν στιγμή ευλογίας και βαθιάς συγκίνησης, που θα θυμάμαι για πάντα. Αυτή η αίσθηση της ηρεμίας μόλις το σώμα άρχισε να οξυγονώνεται σωστά είναι χαραγμένη στο μυαλό μου ανεξίτηλα κι από όλη αυτή την περιπέτεια έμειναν πολλά μα μια μνήμη ταλαιπώρησε περισσότερο το σώμα. Η αγωνία του πνιγμού.
Ηταν μια μοναδική εμπειρία εκείνη η πνευμονία γιατί τρεις εβδομάδες μετά, ακολούθησε μια απίθανα επίπονη πλευρίτιδα και αμέσως μετά το αποδιοργανωμένο σώμα μου παρουσίασε ακόμη μια υποτροπή προσβάλλοντας την καρδιά. Ακολούθησε μια μυοκαρδίτιδα και περικαρδίτιδα που με ξετίναξε και με κράτησε σε κατάσταση ανάρρωσης για πάνω από έξι μήνες αφού ουσιαστικά ανάρρωσα το καλοκαίρι. Το σώμα μου κατέρρεε και δεν θα ξεχάσω ποτέ τον ατελείωτο εκείνο φόβο που κράτησε μήνες. Το φόβο πως επιβίωσα, μα ίσως έχει γίνει μια ζημιά ανεπανόρθωτη.
Ήμουν τόσο τυχερή τότε, τόσο απίστευτα τυχερή! Περπατούσα σαν γιαγιά, είχα έναν μόνιμο πόνο κι ένα βάρος στο πάνω μέρος του σώματος μου και δεν μπορούσα να κοιμηθώ σωστά για πολύ πολύ καιρό γιατί ένιωθα πως πνιγόμουν. Κι ενώ όλα φαίνονταν να φεύγουν και να γίνονται παρελθόν ήρθε ο πνιγμός.
Ξυπνούσα νιώθοντας ασφυξία και δεν μπορούσα να αναπνεύσω αν δεν έκανα χρήση εισπνεόμενων. Οι εξετάσεις έδειχναν πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να συμβαίνει αυτό. Όλα ήταν πια καθαρά. Η μπόρα είχε περάσει μα εγώ εξακολουθούσα να ξυπνάω δυο τρεις φορές κάθε νύχτα μετά από όνειρα πως πνίγομαι, πως δεν έχω αέρα, πως πεθαίνω από ασφυξία.
Ένα τέτοιο βράδυ ξύπνησα και πάλι αλαφιασμένη και μένοντας άγρυπνη άρχισα να σκέφτομαι και να θυμάμαι.
Να θυμάμαι εκπαιδευτές και δασκάλους που αγάπησα. Σημαντικούς δασκάλους που βρέθηκαν στην ζωή μου και μου έμαθαν τόσα. Θυμήθηκα την Alida Gersie να ψιθυρίζει με την υπέροχα νανουριστική φωνή της Το σώμα θυμάται!
Θυμήθηκα τον ενθουσιώδη David Deich να λέει μια λέξη που δεν θα ξεχάσω ποτέ...Πυροδοτητές!
Θυμήθηκα τον απόλυτο δάσκαλο Τάσο Ζήση να μιλάει με φωνή αργή νωχελική για Συστήματα.
Άρχισα τότε να συνειδητοποιώ πως ερχόταν ένας φόβος να εγκατασταθεί με την μορφή του πανικού και την συμπτωματολογία του πνιγμού.
Το μυαλό μου αναπαρήγαγε τον φόβο του τραύματος πυροδοτώντας το σώμα που σαν πιστός στρατιώτης αντιδρούσε. Ηταν τρομακτικό αυτό που συνέβαινε και μαγικό ταυτόχρονα. Μετά από μεγάλη προσπάθεια, ολισθική θεραπευτική δουλειά και πολλές συνειδητοποιήσεις ο πνιγμός υποχώρησε και σταμάτησα τα εισπνεόμενα. Το μόνο που έμεινε ήταν ένας μακρινός φόβος που ερχόταν πολύ πολύ σπάνια σε στιγμές έντονης σωματικής πίεσης όπως για παράδειγμα όταν έτρεχα στον Μαραθώνιο της Αθήνας και ένιωθα το σώμα μου να καταρρέει το πρώτο συναίσθημα που ήρθε ήταν αυτό. Πως δεν μου φτάνει ο αέρας και πνίγομαι. Ξέρω πως αυτή είναι μια αντίδραση του εαυτού μου σαν φοβάμαι πολύ κι έχει τις ρίζες του εκεί, σε εκείνο το τραύμα. Έτσι όταν ήρθε η πανδημία κι η πρώτη καραντίνα κι αρχίσαν οι νύχτες να γίνονται άγρυπνες και πνιγηρές ήξερα τι συμβαίνει. Είχε ξυπνήσει ο φόβος!
Το παλιό τραύμα μου μιλούσε και όσο παλιό κι αν είναι ένα τραύμα το σώμα κρατάει τη μνήμη και την αναπαράγει. Έτσι απλά και μαγικά. Έτσι λειτουργεί ένα τραύμα. Η πληγή κλείνει, το σώμα γιάνει μα το τραύμα μένει εκεί με όλη την μνήμη κρατημένη μέσα του κι όσο κι αν η πληγή έχει επουλωθεί το τραύμα είναι πάντα εκεί ενεργό να μας υπενθυμίζει, να μας ξαφνιάζει, να μας ξαναγυρίζει πίσω...
Αυτό σκέφτηκα χθες κι αποφάσισα να δημοσιεύσω αυτή μου την ανάρτηση που το μεγαλύτερο μέρος της το έχω γράψει κοντά δυο χρόνια πριν, μα ποτέ δεν έμπαιναν στον κόπο να ολοκληρώσω. Χθες λοιπόν πήρα τηλέφωνο να συλλυπηθώ μια φίλη όπου είχε χάσει έναν αγαπημένο της άνθρωπο από κορονοιό. Ηταν συντετριμμένη κι εγώ μαζί γιατί τον ήξερα, τον θαύμαζα, Κι εκείνη μου είπε πως αυτό που ζούμε μας πλήγωσε. Τραυματισθήκαμε, μου είπε. όχι μόνο από τον απροσδόκητο θάνατο του, μα από όλη αυτή την τρέλα που ζούμε.
Ναι όλο αυτό που ζούμε είναι ένα μεγάλο τραύμα και μετά από ένα τέτοιο τραύμα δεν είσαι ποτέ ξανά ο ίδιος!
Έχουμε τραυματιστεί ως άνθρωποι κι ως κοινωνίες. Έχουμε νιώσει τρωτοί κι αβοήθητοι. Έχουμε χάσει ανθρώπους κι έχουμε πληγεί ανεπανόρθωτα, συναισθηματικά, κοινωνικά, οικονομικά. Έχουμε συνειδητοποιήσει πως οι κοινωνίες έτσι όπως τις φτιάξαμε ο δυνατός οικονομικός πολιτισμός μας, όλα όσα νομίζαμε πως μας προστατεύουν, είναι τελικά τρωτά. Σε μια στιγμή όλο το σύστημα καταρρέει κι όλα γυρίζουν στο μηδέν, στο ξεκίνημα, σε μιαν άγνωστη αδιανόητη αφετηρία. Κι αυτό δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ.
Μετά από την εμπειρία μου με την πνευμονία άλλαξα πολλά. Έβαλα το τρέξιμο στην ζωή μου, άλλαξε η σχέση μου με το σώμα μου, με την δουλειά μου, με την οικογένεια μου. Δεν γίνεται να ζήσεις κάτι τόσο μεγάλο και τρομακτικό, χωρίς να σε αγγίξει. Δεν γίνεται αυτό το άγγιγμα να μην το μεταλλάξεις από φόβο σε ενέργεια και αλλαγή! Αλλιώς θα σε κυνηγάει για πάντα ο φόβος, όπως τότε που ενώ ήμουν υγιής κάθε βράδυ με ξυπνούσε η αίσθηση του πνιγμού. Έτσι απλά εδραιώνονται οι φοβίες και ζώντας για χρόνια στην νεανική μου ζωή, με
διαταραχή άγχους δεν μπορούσα να το αφήσω να ξανασυμβεί. Έτσι άρχισαν να γίνονται μέσα μου συνδέσεις και συνειδητοποιήσεις, μα χρειαζόμουν χρόνο και επίγνωση. Οι μαγικοί μου δάσκαλοi με βοήθησαν να δουλέψω εκείνο το τραύμα, που ξύπνησε ξαφνικά δέκα χρόνια μετά με τις εικόνες που βλέπουμε καθημερνά από τον Μάρτιο και μας καθηλώνουν.
Το τραύμα είναι εδώ και θα είναι. Είναι καταγεγραμμένο στο σώμα μου μα έχω πια τους μηχανισμούς να το διαχειρίζομαι, έστω και δύσκολα ή άτσαλα κάποιες φορές.. Έτσι συμβαίνει με όλα μας τα τραύματα αν δεν τα αγνοήσουμε.
Αγαπημένοι ξέρω!
Ξέρω υπάρχουν άσχημες σκέψεις και τρομερά σενάρια. Υπάρχουν όλοι εκείνοι που μας γεμίζουν φόβο για το τι θα γίνει μετά. Όλοι οι ειδικοί ο καθένας μέσα από την δική του ειδικότητα μας προειδοποιούν για ψυχολογικές, οικονομικές, κοινωνικές, και πολιτισμικές καταστροφικές συνέπειες της ζωής μας. Μας συμβουλεύουν, μας φοβίζουν, μας νουθετούν. Μα μελλοντολόγοι δεν υπάρχουν! Δεν ξέρω ποια είναι η συνέχεια ξέρω μόνο πως κανείς δεν την ξέρει. Όλοι έχουμε την ίδια άγνοια. Κανείς δεν είναι περισσότερο έμπειρος από κανέναν σε όλο αυτό που ζούμε. Κανείς δεν το έχει ξαναζήσει, κανείς δεν γνωρίζει τις συνέπειες.
Ξέρουμε μόνο πως η ανθρωπότητα έχει δείξει πως ξέρει να επιβιώνει. Τι θα γίνει μετά δεν ορίζουμε, ορίζουμε τι θα γίνει τώρα και τώρα έχουμε αποδείξει πως αν εμπιστευόμαστε τους επιστημονικά καταρτισμένους που αυτή τη στιγμή είναι οι πιο κατάλληλοι θα μας οδηγήσουν προς την έξοδο του σκοτεινού αυτού μονοπατιού! Ένα βήμα τη φορά λοιπόν, όπως λέμε πάντα στην θεραπεία. Αντιμετωπίζουμε μόνο αυτό που είναι μπροστά μας! Προχωράμε!
Εκείνη η εμπειρία μαζί με τον φόβο, μου άφησε και μια γνώση. Το τραύμα μου χάρισε μια αλλαγή. Δεν ξέρω αν θα έκανα την αλλαγή χωρίς να βιώσω το τραύμα, ξέρω μόνο πως ήμουν απίθανα τυχερή που επιβίωσα από εκείνη την εμπειρία και όφειλα στον εαυτό μου επίγνωση, και αλλαγή. Την στιγμή που ασφυκτιούσα από τον πυρετό και τον φόβο δεν σκεφτόμουν τίποτε από όλα αυτά. Ονειρευόμουν μόνο πως θα γίνω καλά και υποσχόμουν πως αν γυρίσω σπίτι θα αλλάξω! Αυτό με κρατούσε, τα όνειρα...κι οι εικόνες μιας ευτυχισμένης μελλοντικής ζωής, που τελικά μου δόθηκε! Ναι ήμουν τυχερή. Σε αυτή τη δοκιμασία δεν είμαστε όλοι τυχεροί δυστυχώς. Γι 'αυτό ας προστατεύσουμε τους πολύτιμους εαυτούς μας και ας διαχειριστούμε με σύνεση αυτό που συμβαίνει. Δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να εμπιστευτούμε, όπως εγώ τότε εμπιστεύτηκα δυο ξένα μάτια. Από εκείνα πιάστηκα κι εκεί εναπόθεσα τις ελπίδες μου, στην αυθεντία της γιατρού μου. Στην επιστήμη της. Δεν είχα άλλη επιλογή.
Ξέρω πως καμιά φορά η προσοχή δεν φτάνει χρειάζεται κι η τύχη μα τουλάχιστον ας ξέρουμε πως εμείς προσπαθήσαμε αληθινά να προστατεύσουμε και να προστατευτούμε. Πως μέσα σε αυτό το χαμό εμείς δεν υπήρξαμε αδιάφοροι.
Έχουμε πληγωθεί, έχουμε τραυματιστεί όλοι, μα δεν είναι η ώρα να μιλήσουμε για αυτό. Αργότερα θα διαχειριστούμε το τραύμα μας και η διαχείριση ενός τραύματος είναι από μόνη της προνόμιο. Γιατί για να διαχειριστείς κάτι πρέπει να έχεις επιβιώσει από αυτό, πρέπει να είσαι εδώ. Εδώ αγαπημένοι. Μαζί με αυτούς που αγαπάς και σου είναι πολύτιμοι.
Καλή μέρα λοιπόν Καλή δύναμη και κουράγιο σε αυτό τον δύσκολο σκληρό Νοέμβρη! Να προσέχετε αγαπημένοι... Να προσέχουμε όλοι, γιατί όλοι είμαστε οι πολύτιμοι κάποιων!
Κατερίνα
