Στον χώρο της απεξάρτησης όταν ένας άνθρωπος δυσκολεύεται ή αρνείται
να απομακρυνθεί από την χρήση ουσιών μέχρι να έρθει η στιγμή που θα καταφέρει
να πάρει την απόφαση να το κάνει, μιλάμε για μείωση βλάβης. Τι σημαίνει αυτό; Ουσιαστικά
σημαίνει πως προσπαθούμε να ελαχιστοποιήσουμε τους κινδύνους που προκαλεί η
χρήση ουσιών πχ να παρέχουμε καθαρές σύριγγες για να μην επιβαρυνθεί ο οργανισμός
του με μια μεταδιδόμενη ασθένεια, κερδίζοντας χρόνο, μέχρι
να έρθει η πολυπόθητη αλλαγή.
Αυτή είναι η λέξη που τριγυρνά στο μυαλό μου εδώ και πολύ πολύ καιρό. Μείωση βλάβης. Εφόσον δεν μπορούμε να αποφύγουμε όλες αυτές τις αλλαγές που φέρνει ο εγκλεισμός, η πανδημία κι όλα αυτά τα αλλόκοτα και σκληρά που ζούμε τον τελευταίο χρόνο, τουλάχιστον να μειώσουμε την βλάβη.
Η υπομονή όλων έχει εξαντληθεί. Έχουμε κουραστεί πολύ. Οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις τεράστιες. Το προσεγγίσαμε με όποιον τρόπο μπορούσαμε. Σαν δώρο. Σαν ευκαιρία. Σαν τιμωρία. Σαν κατάρα. Ίσως δεν έχει πια νόημα να βάλουμε ταμπέλες και να αποδεχτούμε το απλό. Είναι αυτό που είναι και αφού δεν μπορούμε να το αποφύγουμε ας μειώσουμε την βλάβη.
Οποία κι αν είναι αυτή. Συναισθηματική, οικονομική, κοινωνική. Σε κάθε άνθρωπο τα δεδομένα διαφέρουν, οπότε ο καθένας μπορεί να σκεφτεί τι σημαίνει μείωση βλάβης για εκείνον.
Για εμένα μείωση βλάβης είναι να μειώσω την κακή διατροφή, να μειώσω τον χρόνο σε οθόνες, να προστατέψω τον εαυτό μου από όλα όσα μπορώ, να συνεχίσω να είμαι ενεργό πολιτικό και κοινωνικό ον... Νιώθω πως μου έχουν τελειώσει οι συμβουλές προς τον εαυτό μου και βαδίζω μηχανικά πια, με στόχο να μην κάνω μεγαλύτερη βλάβη από αυτή που έχει ήδη προκληθεί γιατί…
…η εγκατάσταση του φόβου στη ζωή μας, είναι βλάβη. Η εγκατάσταση του ελέγχου στη ζωή μας, είναι βλάβη. Η κακή διατροφή και η έλλειψη άσκησης, είναι βλάβη. Η αποκοπή και η απομάκρυνση από τους αγαπημένους μας, είναι βλάβη. Η απαγόρευση εργασίας, είναι βλάβη. Η οικονομική δυστοκία, είναι βλάβη. Η αυτοεγκατάλειψη, είναι βλάβη. Η αίσθηση εγκατάλειψης και μοναξιάς ιδίως των ηλικιωμένων ανθρώπων μας, είναι βλάβη. Η φτωχή εκπαίδευση και κοινωνική ζωή των παιδιών μας, είναι βλάβη. Η στέρηση ελευθερίας και βασικών δικαιωμάτων, είναι βλάβη. Η απομάκρυνση από τη φύση, είναι βλάβη. Ο διακεκομμένος και ανάστατος ύπνος είναι βλάβη…και κάποια από αυτά που ζούμε μπορεί να μην φαίνονται ως βλάβη, μακροχρόνια όμως προκαλούν αστάθεια συναισθηματική και κοινωνική. Προκαλούν βλάβη κι ο στόχος μας είναι απλά να μειώσουμε αυτή τη βλάβη. Κι αυτό λέγεται αυτοφροντίδα κι έχει κοινωνικές προεκτάσεις.
Μάρτιος 2020.
Λίγο πριν την πρώτη καραντίνα τράβηξα αυτή την εικόνα και θυμάμαι σαν τώρα την αίσθηση αγωνίας μπροστά στο μαγικό αυτό κι αλλόκοτο τοπίο. Προσεχόμουν να είναι ένα κακό όνειρο.
Αναρωτιέμαι αν θα μπορούσα να τα φανταστώ όλα
αυτά ένα χρόνο πριν όταν χωρίς να το ξέρουμε η ζωή μας θα άλλαζε για πάντα. Διαβάζω τις περσινές
αναρτήσεις και θυμάμαι πως ο φόβος ήταν τεράστιος όπως κι η άγνοια. Ένιωθα τρωτή,
τρομαγμένη, παγωμένη από φόβο και ταυτόχρονα τόσο αφελής! Εγώ δεν είμαι
από αυτούς, που είδαν την πανδημία, ως δώρο, ως ευκαιρία, ακόμη κι ως ευλογία. Δεν θα μπορούσα να
το δω ποτέ έτσι, με την ίδια λογική που δεν θα μπορούσα να δω ως δώρο, ευκαιρία ή ευλογία έναν πόλεμο, μια φυσική καταστροφή ή την μάχη με μια ασθένεια που απειλεί την ζωή ενός ανθρώπου. Με ξάφνιαζαν και συνεχίζουν να με ξαφνιάζουν αυτές οι
λέξεις.
Ίσως δεν ήμουν συναισθηματικά ώριμη, αρκετά δυνατή ή ονειροπόλα για να το δω έτσι, δεν ξέρω.
Ξέρω, πως το ένιωσα σαν αγωνία. Σαν να ασφυκτιείς προσπαθώντας να αναπνεύσεις. Σαν ένα βαθύ τραυματισμό. Μια καταστροφή, αυτό ένιωσα. Μακροχρόνια ίσως και να ανακαλύψω και το δώρο μέσα σε αυτή τη δοκιμασία. Σίγουρα, έχω μάθει πολλά για τον εαυτό μου και για τους ανθρώπους ένα χρόνο τώρα, μα δεν μπορώ ακόμη να αξιολογήσω τίποτα. Είναι νωρίς, πολύ νωρίς για απολογισμό και το να κοιτώ πίσω, μου προκαλεί ακόμη μεγάλο πόνο. Δεν θυμάμαι τίποτε θετικό, δεν ένιωσα τίποτε ως δώρο. Με ένοιαζε να κρατώ το ηθικό μου ψηλά …και αυτή ήταν η προσπάθεια μου. Η ευθύνη μου στους αγαπημένους μου. Να βγει καλά, ακόμη μια μέρα.
Ποιος τους θυμάται; Ποιος θα μπορέσει ποτέ να τους ξεχάσει έστω κι αν δεν τους γνώρισε ποτέ;
Κατερίνα