Πανελλήνιες. Η εμπειρία!

Πλησιάζει πάλι  το τέλος της χρονιάς, μιας χρονιάς δύσκολης κι αλλόκοτης για τους μαθητές κάθε ηλικίας. Το τέλος κάθε σχολικής χρονιάς είναι μια δύσκολη περίοδος γιατί έχει τελικές βαθμολογίες, διαγωνίσματα, εξετάσεις, πέρασες, δεν πέρασες, με τι βαθμό πέρασες...Πίεση λοιπόν για τους μικρούς ανθρώπους και για εμάς τους γονείς τους. Πίεση και μπόλικες δόσεις ανταγωνισμού! 
Κατανοητά και τα δυο ...ως ένα βαθμό πάντα! 

Την γνώμη μου για όλο αυτό την έχω ήδη καταθέσει σε μια παλιότερη ανάρτηση που έγραψα για τα Παιδιά Τρόπαια. Και σήμερα να το έγραφα δεν θα άλλαζα ούτε λέξη!

Ως παιδί στην δική μου μαθητική ζωή έζησα την πίεση το άγχος και την απογοήτευση πολλές φορές, μα όταν έρχεται η ώρα να τα ζήσεις ως γονιός αλλάζει το πράγμα!
Εκεί κάτι μέσα μου έσπασε...Πέρυσι λοιπόν ζήσαμε την εμπειρία των Πανελληνίων ως γονείς και νιώθω πως ήταν μια από τις πιο δύσκολες και τραυματικές εμπειρίες. Γιατί όλο αυτό ναι! Ήταν απάνθρωπο. 
Το αποφάσισε μόνος του.  Μα όχι ακριβώς. Οι συζητήσεις κι οι κατευθύνσεις στο σχολείο, οι συμμαθητές και τα όνειρα του, το ίδιο το σύστημα που σε οδηγεί τελικά προς τα εκεί. Βοηθήσαμε να πάρει μια κατεύθυνση με την σχολή που τον ενδιέφερε. Μίλησε με παιδιά που φοιτούσαν εκεί, έψαξε τα μαθήματα, έκανε την έρευνα του, ήταν κάτι που του ταίριαζε από μικρό παιδάκι, τότε που τα παιχνίδια του όλα εμπεριείχαν κατασκευές και δημιουργία.  Μας ζήτησε βοήθεια για τα φροντιστήρια και τα μαθήματα. Δεν ξέραμε αν συμφωνούσαμε ή αν διαφωνούσαμε, ποτέ δεν είχαμε φανταστεί ότι θα δώσει Πανελλήνιες, πάντα θεωρούσαμε πιο πιθανό, με ευκαιρία της σχέσης μας με την Γερμανία το να επιλέξει το εξωτερικό...Κι όμως ήθελε να το δοκιμάσει. Εκεί αντιλήφθηκε κι ίδιος τη δυσκολία του και αγχωμένος ζήτησε βοήθεια. Είχε τεράστια κενά, που έπρεπε να καλυφτούν καθώς η προετοιμασία όλων ξεκινά δυο χρόνια πριν κι εκείνος το αποφάσισε μέσα στο Καλοκαίρι πριν την τρίτη Λυκείου πράγμα αδιανόητο...Αδιανόητο πραγματικά ότι τα παιδιά μπαίνουν σε αυτό το ρυθμό χρόνια πριν...
 
Ήταν μια δύσκολη χρόνια, όπου ένιωθα ανεπαρκής ως γονιός...Έβλεπα ένα απίθανα χαρούμενο παιδί, με έντονη κοινωνική ζωή, να βουλιάζει, να βάζει κιλά, να απομονώνεται, να χάνει το χαμόγελο και τη χαρά του.
Τον παρατηρούσα να χάνεται, να μικραίνει, να κλαίει, να ξεσπά, να τρώει ακατάπαυστα, να μπερδεύεται, να χάνει το κίνητρο του, να απογοητεύεται, να νιώθει λίγος, να νιώθει ένοχος, να νιώθει υπόλογος. Όλα όσα αγαπούσε μπήκαν στον πάγο. Έξοδοι, δραστηριότητες, μουσική, αθλητισμό, όλα τα σταμάτησε γιατί δεν προλάβαινε με το διάβασμα. Μα πως είναι δυνατόν να ζήσει ένας νέος άνθρωπος χωρίς όλα αυτά που του δίνουν χαρά; Όλη αυτή η ενέργεια στο νέο και σώμα του, πως θα έβρισκε διέξοδο;

Τον έβλεπα να συρρικνώνεται να γίνεται φάντασμα, να θυμώνει και μετά να κλαίει γοερά και μετά να χαίρεται και να τραγουδά σαν έγραφε καλά....κι όλη του η ζωή κι η ζωή των φίλων του να γίνεται ένας βαθμός, μια απόδοση, ένα κυνήγι που όμως δεν του ταίριαζε γιατί αυτό το είδος κυνηγίου δεν ταιριάζει σε όλους...

 
Πόνεσα. Θύμωσα, Απογοητεύτηκα. Με τον μπαμπά του ήμασταν συνέχεια σε εγρήγορση, ζούσαμε κάτι που δεν θέλαμε να ζήσουμε, που δεν επικροτούσαμε, που δεν ξέραμε πως να στηρίξουμε.
Στα μισά της διαδρομής εκείνος ένιωσε χαμένος, ένιωσε πως δεν άντεχε μα δεν ήξερε τι να κάνει. Να τα παρατήσει τώρα τόσο κοντά στο τέλος και μετά τι; Τι;....Ένιωθε εγκλωβισμένος με την απόφαση του έστω κι αν προσπαθούσαμε να τον καθησυχάσουμε. Ένιωθε την ανησυχία μας. Τον δικό μας φόβο την αγωνία μας. 

Βοήθησαν πολύ οι εμπνευσμένες δασκάλες του που τον στήριξαν, τον κατεύθυναν, του έδωσαν κίνητρο και τον βοηθούσαν να βλέπει φως στις πιο σκοτεινές ημέρες! Κική, Βάσω, Χριστιάννα, Δέσποινα. Οι νεράιδες μας! Ηταν η πρώτη φορά που έβλεπε την αγωνιώδη πλευρά των καθηγητών κι αυτό με συγκίνησε βαθιά...
Βοήθησε  ο μπαμπάς του που τον κατεύθυνε να δημιουργήσει ένα εξαιρετικό πρόγραμμα περισσότερο λειτουργικό, που να εμπεριέχει χρόνο ξεκούρασης και  αποδοτική μελέτη. Μπήκε στο πρόγραμμα με ανακούφιση. Ξυπνούσε στις 04.00 κάθε πρωί για μήνες. Άλλοτε αγόγγυστα, άλλοτε με φρίκη, φόβο κι αγωνία. Διάβαζε, έτρωγε, κοιμόταν. Δεν παραπονιόταν τουλάχιστον όχι φανερά. Σαν στρατιώτης. Έκλαιγε όμως συχνά σαν μωρό και χαιρόμουν για αυτό γιατί ξεσπούσε. Πιεζόταν να ξεπεράσει κατά πολύ τα μαθησιακά όρια του. Ο καθένας ξέρει το δικό του παιδί και ξέρω πως υπάρχουν μαθητές εξαιρετικοί, που ζουν μια τέτοια ζωή, μα εκείνος δεν ήταν έτσι. Το φανέρωναν οι μαθητικές του αποδόσεις. Προσπαθούσε πάντα, μα όσο χρειαζόταν και τώρα χρειαζόταν πολύ περισσότερο από όσο  είχε ποτέ του  φανταστεί.

Το ότι το παιδί μου έπρεπε να βιώσει όλο αυτό που είχα βιώσει εγώ ως μαθήτρια τριάντα χρόνια πριν με έκανε έξαλλη! Τριάντα χρόνια πριν κι εξέλιξη καμία! Τις ημέρες των Πανελληνίων  τις θυμάμαι σαν εφιάλτη. Μιλούσαμε με τους φίλους και τους συγγενείς που ζούσαν τα ίδια και παίρναμε δύναμη ο ένας από τον άλλο.

Εκείνος έβαζε τέρμα μουσική και έτριζαν τα τζάμια. Καμιά φορά πήγαινα στο δωμάτιο του και χορεύαμε μαζί και έλαμπε. Του έγραψα τότε ένα κείμενο για "Το μεγαλύτερο μάθημα" σε όλο αυτό που ζούσε, που δεν είναι παρά η διαδρομή. Ήθελα τόσο να του πάρω το βάρος, να τον ανακουφίσω από τον φόβο.
Φτάνοντας στις εξετάσεις εκείνος ένιωθε ήρεμος έτσι έλεγε, έτσι ένιωθε, μα το σώμα του κατέρρεε. Γαστρεντερολογικά συμπτώματα, πονοκέφαλοι, συνεχείς αιμορραγίες από την μύτη που μας τρόμαζαν, ακόμη και εκρήξεις πυρετού...όλα τα έπαθε χωρίς κι ο ίδιος να νιώθει το γιατί. Φοβόμουν μην πάθει κάτι. Ήθελα να του πω φτάνει, δεν χρειάζεται να συνεχίσεις απέδειξες την επίμονη σου, την δύναμη σου, το πείσμα, το κουράγιο και την γενναιότητα σου επιλέγοντας να διασχίσεις μια τόσο δύσκολη για εσένα  διαδρομή. Μα ήταν η δική του διαδρομή! Θυμήθηκα εκείνο τον Μαραθώνιο όπου έπαθα μετατόπιση ισχύουν και μου πρότειναν να σταματήσω στα μισά, πόσο είχα θυμώσει. 
Ήταν πια μια ανάσα πριν το τέλος...και κράταγε το τελευταίο του κουράγιο. Εμείς λέγαμε δεν πειράζει κι εκείνος γινόταν έξαλλος… "Πειράζει Πειράζει. Εμένα με πειράζει!!!" Κι είχε δίκιο πως ήταν δυνατόν να μην τον πειράζει! Εκεί τον θαύμασα ακόμη πιο πολύ. Όλα τα παιδιά μας τα θαύμασα, γιατί αυτό που έκαναν ήταν πελώριο.

Η περίοδος της αναμονής  των αποτελεσμάτων δύσκολη παρόλο που το καλοκαίρι ήταν ξέγνοιαστο αν εξαιρέσεις την Πανδημία που αιωρούνταν. Κι έρχεται η εποχή όπου τα αποτελέσματα κάνουν και πάλι πρωταγωνιστές τους γονείς και τα παιδιά γίνονται τρόπαια. Αποτελέσματα και βαθμοί στο διαδίκτυο. Ο ένας να δίνει δημόσια συγχαρητήρια στον άλλο και το καταλαβαίνω. Ναι καταλαβαίνω τη χαρά και την ανάγκη να την μοιραστεί κάνεις. Δεν γίνεται να μην χαρείς εσύ που πέτυχες επειδή ο άλλος δεν τα κατάφερε. Ωστόσο η γραμμή εδώ είναι λεπτή. Τόσο αδιόρατα λεπτή. Σαν χάδι αόρατο που δεν το βλέπεις μα το νιώθεις, σαν απόρριψη που δεν τη  ξεστομίζει κανείς μα όλοι την εννοούν.

Διάβαζα στο ιντερνέτ σε τοίχους φίλων ενισχυτικά σχόλια για τα παιδιά που δεν τα πήγαν καλά, να μην απογοητεύονται, να μην νιώθουν αποτυχημένα, πως οι εξετάσεις αυτές δεν σημαίνουν τίποτα, πως η ζωή είναι μπροστά τους, πως δεν κρίνεται η εξέλιξη τους από αυτά τα αποτελέσματα και στο τέλος έκλειναν με συγχαρητήρια στο δικό τους παιδί που με τόσες χιλιάδες μόρια κατάφερε και πέρασε στην σχολή που επιθυμούσε και πέτυχε τον στόχο του. Πόσο ασύμβατο το ένα  από το άλλο. Πόσο αταίριαστο, σχεδόν εριστικά ειρωνικό...
 
Οι Πανελλήνιες είναι δύσκολες κι εμείς οι γονείς τις κάνουμε ακόμη δυσκολότερες, έτσι νιώθω. Η πίεση μας να νιώσουμε περήφανοι μέσα από την επιτυχία τους, ο ανταγωνισμός μας, η ανάγκη μας να διαλαλήσουμε στα πέρατα του κόσμου την χαρά μας, τον κόπο μας, τον κόπο του παιδιού μας, είναι όλα απόλυτα κατανοητά. Μα από την άλλη...δημιουργεί μια αφόρητη πίεση στα πολύτιμα πλάσματα μας.
Η χαρά είναι για να μοιράζεται, αυτή είναι η αλήθεια μα ακόμη και ο τρόπος που επιλέγει ο καθένας να μοιραστεί την χαρά του, είναι σπουδαίο να εμπεριέχει φροντίδα, αλληλεγγύη  κι ενσυναίσθηση, όπως άλλωστε σε όλα στη ζωή. Μια ντελικάτη γραμμή χωρίζει το μοίρασμα, από τον κομπασμό. Τι πειράζει θα  μου πεις άσε τον κόσμο να είναι χαρούμενος. Γεμάτη με γραμμές η ζωή να βάλουμε φρένο και στη χαρά μας, για να την αντέχουν οι λυπημένοι; 

Μια μεγάλη φιλοσοφική κουβέντα αυτή. Μάθημα από τα πιο δύσκολα, ο σεβασμός στην πιο μεγάλη ώρα της χαράς. Τα παιδιά το κάνουν τέλεια, εμείς οι ενήλικες θέλουμε λίγη δουλίτσα....
 ...
Τώρα ένα χρόνο μετά τον ρώτησα αν άξιζε τον κόπο όλο αυτό που πέρασε. Μου απάντησε μονολεκτικά. Όχι! Χωρίς συζήτηση ή δεύτερη σκέψη. Όχι…μα ίσως είναι ακόμη νωρίς!
 …
Αν το ερώτημα λοιπόν είναι αν αξίζει η εκπαίδευση θυσίες η απάντηση είναι ναι! Ξεκάθαρο ναι!
Αν αξίζει ένα όνειρο θυσίες, η απάντηση είναι και βέβαια ναι! Δεν υπάρχει συζήτηση. Ναι!
 
Όμως, γιατί το κυνήγι ενός εκπαιδευτικού δικαιώματος, σε αυτή την ηλικία θα πρέπει να εμπεριέχει μια
τέτοιας βαρύτητας θυσία και πίεση αυτό είναι κάτι που δεν το κατάλαβα ποτέ…
Η γνώμη μου για τις Πανελλήνιες ήταν και παραμένει ίδια. Ο καθένας έχει το δικαίωμα να διεκδικήσει, να προσπαθήσει, να παλέψει.  Ωστόσο δεν βρίσκω κανένα νόημα στον τρόπο, καθώς εξουθενώνει και στιγματίζει τα παιδιά ενώ στραγγίζει τις οικογένειες τους οικονομικά και συναισθηματικά. Είναι ένα σύστημα άδικο κι άνισο, όπου εγκλωβίζει γονείς και παιδιά, ιδίως αν δεν υπάρχουν οικονομικά αποθέματα κάνοντας τις Πανελλήνιες ως τον μόνο τρόπο διεκδίκησης μιας θέσης στην  Ανώτερη κι Ανώτατη εκπαίδευση.

Πως είναι δυνατόν όλη αυτή η απίθανη προσπάθεια χρόνων ενός παιδιού και καλώς ή κακώς η οικονομική στέρηση  και επένδυση της οικογένειάς του να εξαρτώνται από ένα γραπτό και μια ημέρα; Κι αν κάποιο παιδί έχει μια δύσκολη ημέρα; Κι αν το άγχος το μπλοκάρει; Κι αν προκύψει κάποιο θέμα υγείας λόγω πίεσης ή άγχους; Υπάρχουν πολλοί άριστοι μαθητές που έτσι απλά από μια ατυχία, χρειάστηκε να αποχαιρετήσουν τα όνειρα τους. Όχι δεν το δέχομαι. Δεν θέλω να το δεχθώ! Δεν θέλω να βλέπω άξια παιδιά να νιώθουν αποτυχημένα. Τα παιδιά είναι ο σπόρος τούτου του κόσμου και κάθε σπόρος είναι πολύτιμος κι ελεύθερος να βρει τον προορισμό του.

Φτιάσαμε λοιπόν και πάλι στην δύσκολη αυτή εποχή του χρόνου και φέτος  με την Πανδημία να έχει διαλύσει το εκπαιδευτικό πλαίσιο όλο είναι ακόμη πιο δύσκολο.
Εύχομαι καλή δύναμη φέτος στα παιδιά και  τις οικογένειες των παιδιών που διεκδικούν  μια θέση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Σε εσάς παιδιά, έχω να πω πως ξέρω πως όσο κι αν σας λέμε πως αν δεν τα καταφέρετε  δεν πειράζει, εσάς σας πειράζει. Σας πειράζει γιατί είναι ο κόπος και τα όνειρα σας…

Δεν συμφωνώ με τίποτε από όλα όσα αφορούν τον θεσμό των Πανελληνίων μα ξέρω με βεβαιότητα πως μετά από αυτή την εμπειρία, ασχέτως  του αποτελέσματος, θα ανακαλύψετε ποιότητες  σας  και θα αποκτήσετε γνώσεις για τον εαυτό σας, τον χαρακτήρα, τις ικανότητες και τις δυνατότητες σας,  που ούτε μπορούσατε να φανταστείτε. Γιατί αυτό που ζείτε είναι μια κατάσταση συναισθηματική τόσο έντονη που διακινεί κι αλλάξει  εκ θεμελίων, προσφέροντας μια σπουδαία επίγνωση εαυτού, μα αυτό θα το εκτιμήσετε πολύ αργότερα.

Μέχρι τότε κουράγιο και ευχές για μια ζωή γεμάτη ευκαιρίες που θα δίνετε στον εαυτό σας μετά από σκληρό παζάρι, με τον άλλο σας εαυτό που θα θέλει να τα παρατήσει. Αντισταθείτε σε κάθε φωνή για εγκατάλειψη και συνεχίστε με το κεφάλι ψηλά για κάθε μάχη που κερδίσατε μα κυρίως για κάθε μάχη που χάσατε και δεν σας έσπασε. Δεν σας έκανε να κλειστείτε στο καβούκι σας τρομαγμένοι.

Μπορεί όλα αυτά τώρα να φαντάζουν όλη σας η ζωή μα δεν είναι παρά μόνο μία στιγμή στο χρόνο. Κι ο στόχος όλων μας, είναι να γίνουμε μαχητές της ζωής παρά νικητές μιας στιγμής. 

Όσο για εμάς τους γονείς σας, μην ανησυχείτε πως θα μας απογοητεύσετε. Δεν έχουμε ανάγκη, αντέχουμε τα πάντα σε σχέση με εσάς μα αυτό που δεν αντέχουμε είναι να σας βλέπουμε να πονάτε! Κάθε αγώνας που δίνετε σε τούτη τη ζωή πρέπει να τον δίνετε για εσάς κι όχι για εμάς! Είστε οι πρωταγωνιστές της ζωής σας όχι της ζωής μας. Κι ότι κι αν γίνει σε τούτη τη μεγάλη ζωή, να θυμάστε πως είστε τα καμάρια μας!

Μια προσευχή και μια αγκαλιά σφιχτή και να μην ξεχνάτε πως ...κι αυτό θα περάσει, άλλωστε..."οι ρίζες σας είναι στους αιώνες!"

 

Δεν θα σας συμβουλεύσω με τίποτε από αυτά που ήδη ξέρετε. Καλό φαγητό, καλό ύπνο. Θα σας συμβουλεύσω να ξεδίνετε. Να τραγουδάτε δυνατά, να γελάτε δυνατά, να κλαίτε δυνατά και να χορεύετε.

Το τραγούδι αφιερωμένο με αγάπη. Στα δύσκολα βάλτε τέρμα τον Freddie  και χορέψτε τρελά να ξεδώσετε, πιο δυνατοί από ποτέ, πιο ζωντανοί από ποτέ. Το αύριο όλο δικό σας.

Τέρμα λοιπόν, γιατί ο Freddie ξέρει....

                                                                                                 Κατερίνα